नवी दिल्ली- प्रसिद्ध खगोलभौतिकशास्त्रज्ञ आणि विज्ञानप्रसारक डॉ. जयंत विष्णू नारळीकर यांचे ८६व्या वर्षी पुण्यात निधन झाले. त्यांच्या निधनाबाबत पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी शोक व्यक्त करताना डॉ. नारळीकर यांना वैज्ञानिक समुदायासाठी एक अमूल्य देणगी ठरलेले एक तेजस्वी व्यक्तिमत्त्व म्हणून स्मरण केले आहे.
डॉ. नारळीकर हे खगोलभौतिकशास्त्र क्षेत्रातील अग्रगण्य संशोधक होते. त्यांच्या संशोधनांनी ब्रह्मांडशास्त्रामध्ये महत्त्वपूर्ण सैद्धांतिक चौकट रचली. त्यांच्या कार्यामुळे विज्ञानाच्या भावी पिढ्यांना दिशा मिळाली असून त्यांनी अनेक शैक्षणिक व नवोपक्रम केंद्रांचे संस्थापकत्व घेतले आणि युवा विज्ञानप्रेमींना प्रेरणा दिली. तसेच सामान्यांपर्यंत विज्ञान पोहोचवण्यासाठी त्यांनी लेखनातून देखील महत्त्वपूर्ण योगदान दिले. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी त्यांचे कुटुंबीय आणि मित्रपरिवार यांना या दुःखद प्रसंगी सांत्वन दिले आहे.
डॉ. जयंत नारळीकर यांचा जन्म १९ जुलै १९३८ रोजी कोल्हापुरात झाला. त्यांनी आपली प्राथमिक शिक्षण बनारस हिंदू विद्यापीठात पूर्ण केली आणि नंतर उच्च शिक्षणासाठी केंब्रिज विद्यापीठात गेले, जिथे त्यांनी गणितीय ट्रिपोस मध्ये अनेक पुरस्कार मिळवले[3]. त्यांनी विज्ञान आणि खगोलशास्त्राला जनमानसापर्यंत पोहोचवण्यात मोलाची भूमिका बजावली आहे.
डॉ. नारळीकर यांना पद्मविभूषण सारख्या महत्त्वाच्या राष्ट्रीय पुरस्कारांनी गौरविण्यात आले होते. अलीकडेच त्यांची कूल्ह्याची शस्त्रक्रिया झाली होती. त्यांच्या निधनाच्या बातमीवर महाराष्ट्राचे मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी देखील शोक व्यक्त केला असून त्यांच्या राजकीय आणि सामाजिक क्षेत्रातील योगदानासाठी आदर व्यक्त केला आहे.
डॉ. नारळीकर यांच्या निधनाने भारतीय वैज्ञानिक क्षेत्रात एक महत्त्वाची रिक्त जागा निर्माण झाली आहे. त्यांचा विज्ञानप्रसार आणि संशोधनाचा वारसा पुढील पिढ्यांसाठी प्रेरणादायी ठरणार आहे. त्यांच्या कार्याची स्मृती खगोलशास्त्रज्ञ तसेच सामान्य विज्ञानप्रेमी यांच्यात सदैव जिवंत राहील.
