आरोग्य हा नागरिकांच्या जीवनातील अत्यंत महत्त्वाचा विषय असून आहे. रुग्णालयात दाखल व्हावे लागल्यास अशा व्यक्तीच्या शारीरिक, मानसिक स्थितीसोबतच कुटुंबाच्या मानसिक, आर्थिक स्थितीवर प्रतिकूल परिणाम होत असतो. राज्याचे मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांच्या मार्गदर्शनाखाली राज्यशासन आरोग्य क्षेत्रात गरजूंना दिलासा देण्यासाठी वेगवेगळे उपक्रम राबवित आहेत. याच उपक्रमापैकी एक असलेल्या मुख्यमंत्री सहाय्यता निधीच्या माध्यमातून समाजातील आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल घटकांना दुर्धर आजारांवर उपचाराकरिता अर्थसहाय्य करण्यात येत आहे.
मुख्यमंत्री सहाय्यता निधीचे कक्ष प्रमुख रामेश्वर नाईक यांच्या नेतृत्वाखाली ‘रुग्णसेवा हीच ईश्वरसेवा’ या भावनेतून गरजू रुग्णांना अत्याधुनिक उपचार घेण्यासाठी आर्थिक मदत देण्याचे काम कक्षामार्फत होत आहे. याकरिता राज्यशासनाच्यावतीने रुग्णांची सेवा करुन त्याचे जीवन पूर्वपदावर आणण्यासोबत आरोग्यदायी महाराष्ट्र घडविण्याकरिता कक्ष प्रयत्नशील आहे.
मुख्यमंत्री सहाय्यता निधी:
मुंबई सार्वजनिक विश्वस्त व्यवस्था अधिनियम, १९५० अंतर्गत ‘मुख्यमंत्री सहाय्यता निधी’या न्यासाची नोंदणी करण्यात आली आहे. राज्याचे मुख्यमंत्री यांच्या अध्यक्षतेखाली या निधीचे व्यवस्थापन करण्यासोबतच निधीची एकूण देखरेख आणि नियंत्रण पाहिले जाते. मुख्यमंत्र्यांचे सचिव हे या सहाय्यता निधीचे सचिव म्हणून मानद आधारावर सेवा प्रदान करतात. अन्य अधिकारी सचिवांना मानद आधारावर मदत करतात. मुख्यमंत्री सहाय्यता निधीचे वितरण मुख्यमंत्री यांच्या स्वेच्छानिर्णयाने त्यांच्या निर्देशानुसार करण्यात येते.
मुख्यमंत्री सहाय्यता निधीमध्ये योगदान देण्याची प्रक्रिया:
मुख्यमंत्री सहाय्यता निधी कक्षाच्या माध्यमातून आरोग्यदायी, सदृढ, निरोगी महाराष्ट्राचा ध्येयपूर्तीच्यादृष्टीने वाटचाल करीत असून समाजातील दानशूर व्यक्ती, सामाजिक संस्था आदी घटकांना या निधीमध्ये आपले योगदान देऊन दुर्बल, असहाय्य घटकांची सेवा करण्याची संधी आहे.
मुख्यमंत्री कार्यालय, मंत्रालय, मुंबई, येथे मुख्यमंत्री सहाय्यता निधीच्या नावे पोस्टल ऑर्डर, मनी ऑर्डरद्वारे धनादेश अथवा डिमांड ड्राफ्ट स्वरुपात https://cmrf.maharashtra.gov.in या संकेतस्थळावर ऑनलाईन भरणा करता येते. स्टेट बँक ऑफ इंडियाच्या मुख्यमंत्री सहाय्यता निधीच्या मुख्य खाते क्र. १०९७२४३३७५१, मुख्यमंत्री सहाय्यता निधी (कोविड १९) खाते क्र. ३९२३९५९१७२० या खात्यावर निधीमध्ये योगदान देता येईल. याकरिता या SBIN००००३०० आयएफएससी कोडचा वापर करावा. धनादेश, डिमांड ड्राफ्ट संबंधित बँक, शाखेतून आरटीजीएस किंवा एनईएफटीद्वारे मुख्यमंत्री सहाय्यता निधी, मुख्यमंत्री रिलीफ फंड, एसबीआय संकलन शाखा जमा मुख्यमंत्री सहाय्यता निधीच्या नावे करता येईल.
देणगीदाराने क्युआर कोडद्वारे दिलेल्या देणगीबाबत रकमेची पावती मिळविण्यासाठी देणगीदाराचे नाव, व्यवहार क्रमांक, व्यवहार केल्याची तारीख, निवासी पत्ता, पॅन कार्ड क्रमांक, भ्रमणध्वनी नंबर तपशील नमूद करुन donationscmrf-mh@gov.in या ई-मेल पत्त्यावर पाठवावे. निधीचा पॅन क्रमांक AAATC0294J असा आहे. मुख्यमंत्री सहाय्यता निधीमध्ये जमा केलेली रक्कम ही भारतीय प्राप्तीकर कायद्यातील कलम 80 (जी) अंतर्गत आयकर सूट घेण्यास पात्र आहे.
मुख्यमंत्री सहाय्यता निधीतून तातडीने मदत:
मुख्यमंत्री सहाय्यता निधीतून प्रामुख्याने पूर, चक्रीवादळ व भूकंप आदी नैसर्गिक आपत्ती तसेच मोठा अपघात, दंगलीमध्ये बाधित झालेल्या कुटुंबियांना तातडीची मदत म्हणून वापरण्यात येतो. या व्यतिरिक्त मुख्यमंत्री सहाय्यता निधी शासकीय प्राधिकृत रुग्णालयात अत्यंत गरिब व गरजू रुग्णांना मुख्य आजारपणाच्या उपचाराकरिता आर्थिक मदत करण्याकरिता उपलब्ध आहे.
मुख्यमंत्री सहाय्यता निधीतून अर्थसहाय्य मिळण्याकरिता असलेले आजार: हृदय, यकृत, मूत्रपिंड, फुफ्फुस, अस्थीमज्जा, हात, खुबा, गुडघा प्रत्यारोपण, अंतस्त कर्णरोपण (कॉकलियर इम्प्लाँट), कर्करोग, अस्थिबंधन शस्त्रक्रिया, नवजात शिशु, लहान बालकासंबंधित आजार, रस्ते अपघात, मेंदू आजार, हृदयरोग, डायलिसीस, जळीत रुग्ण आणि विद्युत अपघात, विद्युत जळीत रुग्ण या आजारपणाकरिता अर्थसहाय्य करण्यात येते.
मुख्यमंत्री वैद्यकीय समितीच्या शिफारशीनुसार मुख्यमंत्री सहाय्यता निधीतून २५ हजार रुपये, ५० हजार, १ लाख, जास्तीत जास्त २ लाख रुपयांचे आजारांनिहाय अर्थसहाय्य करण्यात येते. उपचार पूर्ण झालेल्या रुग्णाला तसेच राज्याबाहेरील रुग्णालयात उपचार घेत असलेल्या रुग्णांना अर्थसहाय्य दिले जात नाही.
जिल्हास्तरीय मुख्यमंत्री सहायता निधी कक्ष:
दुर्धर आजारावरील उपचाराकरिता आर्थिक साहाय्य तसेच आपत्तीमध्ये देण्यात येणारे आर्थिक साहाय्य याबाबत नागरिकांना जिल्हा स्तरावर सुविधा उपलब्ध होण्यासोबतच मार्गदर्शन मिळण्यासाठी राज्य शासनाच्या निर्देशाप्रमाणे जिल्हाधिकारी कार्यालयाच्यावतीने खोली क्रमांक १०, तळमजला, जुनी जिल्हा परिषद येथे हा कक्ष स्थापन करण्यात आलेला आहे.
डॉ. मानसिंग साबळे, वैद्यकीय अधिकारी हे जिल्हास्तरीय मुख्यमंत्री सहायता निधी कक्षाचे प्रमुख असून त्यांच्या अधिपत्याखाली एक समाजसेवा अधीक्षक, लिपिक, समन्वयक कार्यरत आहेत. वैद्यकीय मदतीचा अर्ज भरण्यासंदर्भात अडचण आल्यास कक्ष प्रमुखांच्या ८०८७६७८९७७ या भ्रमणध्वनी क्रमांक तसेच cmrfpune@gmail.com ईमेल पत्त्यावर क्रमांकावर संपर्क साधावा.
अर्ज करण्याची प्रक्रिया व कागदपत्रे:
जिल्ह्यातील गरीब व गरजू रुग्णांनी या कक्षाद्वारे अर्थसाहाय्य मागणीकरिता https://cmrf.maharashtra.gov.in या संकेतस्थळावर, कक्षाच्या cmrfpune@gmail.com ईमेल पत्त्यावर ऑनलाईनपद्धतीने किंवा प्रत्यक्ष कक्षात ऑफलाईनपद्धतीनेही अर्ज सादर करता येते. इमेलद्वारे अर्ज केलेल्यांनी मूळ अर्जासह आवश्यकत ती सर्व कागदपत्रे एकत्रित रित्या aao.cmrf-mh@gov.in ईमेल पत्त्यावर पीडीएस्वरुपात पाठवावे. ऑफलाईन अर्ज नि:शुल्क उपलब्ध आहेत.
अर्जासोबत विहीत नमुन्यातील अर्ज, रुग्ण दाखल झाल्यास त्याचा जिओ टॅग छायाचित्र, निदान व उपचाराकरिता लागणाऱ्या वैद्यकीय खर्चाचे अंदाजपत्रक, (खाजगी रुग्णालय असल्यास जिल्हास्तरीय मुख्यमंत्री सहायता निधी कक्ष प्रमुखांकडून प्रमाणित) चालू आर्थिक वर्षाचा 1 लाख 60 हजार रुपयांपेक्षा कमी उत्पन्नाचा तहसिलदारांचा उत्पन्न दाखला, रुग्णाचे आधारकार्ड, लहान बालकाच्या बाबतीत मातेचे आधारकार्ड, रुग्णाचे रेशनकार्ड, व्याधी विकार, आजाराच्या संबंधी निदानात्मक तथा उपचारात्मक बाबींची कागदपत्रे, अपघातग्रस्ताच्या प्रकरणात प्राथमिक माहिती अहवाल (एफआयआर), अवयव प्रत्यारोपण शस्त्रक्रियेच्याबाबतीत विभागीय अवयव प्रत्यारोपण समन्वय समिती मान्यता आवश्यक राहील. रुग्णालयाची नोंद मुख्यमंत्री सहाय्यता निधी कार्यालयाच्या संगणक प्रणालीवर असल्याची खात्री करावी.
रामेश्वर नाईक, मुख्यमंत्री वैद्यकीय सहाय्यता कक्ष प्रमुख: मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांच्या मार्गदर्शनाखाली जिल्हा कक्ष सुरु करण्यात आले. त्यातून गरजू रुग्णांना वेळेवर आणि दर्जेदार उपचार मिळत आहेत. पुणे जिल्ह्यात मागील सहा महिन्यांत झालेल्या मदतीचा आकडा दिवसेंदिवस वाढत आहे.
जितेंद्र डूडी, जिल्हाधिकारी: मुख्यमंत्री सहाय्यता निधीमधून जानेवारी ते जून २०२५ या कालावधीत जिल्ह्यात एकूण १ हजार ७८५ रुग्णांना १७ कोटी २८ लाख रुपये इतक्या रक्कमेचे अर्थसहाय्य करण्यात आले आहे. कक्षामार्फत गरीब व गरजू रुग्णांना अडचणीच्या काळात अर्थसहाय्य करत दिलासा देण्याचे काम करण्यात येत आहे. मुख्यमंत्री सहाय्यता निधीतून वैद्यकीय उपचाराकरिता सद्यस्थितीत पुणे जिल्ह्यात ४४५ रुग्णालय संलग्नित आहेत. नागरिकांनी वैद्यकीय उपचाराकरिता अर्थसहाय्य मिळण्याकरिता या कक्षाशी संपर्क साधावा.
