१३२ रेल्वे स्थानकांचा कायापालट होणार महाराष्ट्रात, प्रवाशांसाठी येणार ‘या’ सुविधा
नवी दिल्ली/मुंबई – देशभरातील १३०० रेल्वे स्थानकांचा चेहरामोहरा बदलण्यासाठी केंद्र सरकारकडून अमृत भारत स्टेशन योजना राबवली जात आहे. या योजनेअंतर्गत १३२ स्थानकांचा समावेश महाराष्ट्रात करण्यात आला असून, अनेक ठिकाणी आधीच काम सुरु आहे, तर काही ठिकाणी लवकरच प्रत्यक्ष कामाला सुरुवात होणार आहे. आतापर्यंत १०४ स्थानकांचे काम पूर्ण झाले असल्याची माहिती रेल्वेमंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी दिली.
📌 काय आहे ‘अमृत भारत स्टेशन योजना’?
या योजनेची सुरुवात पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या हस्ते २०२३ मध्ये झाली. या अंतर्गत देशभरातील रेल्वे स्थानकांचे आधुनिकीकरण केले जात आहे. योजनेचा मुख्य उद्देश म्हणजे रेल्वे स्थानकांमध्ये:
- आधुनिक व पारंपरिक शैलीचा संगम साधणारी रचना
- प्रवाशांसाठी सोयीस्कर सुविधा
- स्थानिक संस्कृतीचं दर्शन घडवणारी रचना
- ऊर्जा कार्यक्षम तंत्रज्ञानाचा वापर
🚉 महाराष्ट्रातील कोणती स्थानके?
अद्याप स्थानकांची संपूर्ण यादी जाहीर करण्यात आलेली नाही, मात्र पुणे, नागपूर, मुंबई, औरंगाबाद, नाशिक, कोल्हापूर, सोलापूर, अकोला, जळगाव, अमरावती, चंद्रपूर यांसारख्या प्रमुख स्थानकांचा यात समावेश असण्याची शक्यता आहे.
सीएसएमटी स्टेशनसाठी १८०० कोटी होणार खर्च
सीएसएमटी स्थानकाच्या पुनर्विकासाचे काम मोठे असून त्यासाठी १८०० कोटी रुपये खर्च अपेक्षित असून तो अत्यंत वेगाने सुरू आहे. पुनर्विकास पूर्ण झाल्यानंतर दक्षिण मुंबईतील ब्रिटिशकालीन कॅम्पस लंडनमधील किंग्ज क्रॉस स्थानकापेक्षा अधिक चांगला दिसेल.

🛠️ काय सुविधा मिळणार?
प्रत्येक स्थानकाच्या गरजेनुसार सुविधा दिल्या जाणार आहेत. खाली काही ठळक सुविधा:
- छत्रीप्रमाणे मोठे रूफ प्लाझा – जेथे प्रवाशांना बसण्यासाठी, अन्नगृहासाठी व वाट पाहण्यासाठी जागा मिळेल
- स्वच्छ व प्रशस्त वॉशरूम्स
- हाय-टेक वेटिंग लाऊंजेस
- लिफ्ट व एस्केलेटर – ज्येष्ठ नागरिक व दिव्यांग प्रवाशांसाठी
- डिजिटल माहिती फलक
- ई-बुकिंग कियॉस्क्स
- प्रवाशांच्या सुरक्षिततेसाठी सीसीटीव्ही व सुरक्षा व्यवस्था
- ग्रीन बिल्डिंग डिझाईन्स – सौर ऊर्जा, पावसाचं पाणी संकलन व कचरा व्यवस्थापन
🕑 कामाची प्रगती:
रेल्वेमंत्री वैष्णव यांनी सांगितले की, १०४ स्थानकांचे पुनर्विकासाचे काम पूर्ण झाले आहे. उर्वरित स्थानकांवरील काम विविध टप्प्यांमध्ये सुरू आहे. २०२५ च्या अखेरीस बहुतेक स्थानकांचे काम पूर्ण होईल, असा सरकारचा उद्देश आहे.
🇮🇳 देशासाठी महत्त्व:
अमृत भारत स्टेशन योजना केवळ बांधकाम प्रकल्प नाही, तर ती ‘नवभारताच्या आत्मनिर्भरतेचा आणि प्रगतीचा एक टप्पा’ मानली जात आहे. या योजनेमुळे प्रवासाचा अनुभव अधिक आरामदायक, सुरक्षित व सुलभ होणार आहे.
अपेक्षित सुविधा
प्रत्येक स्थानकावर खालील प्रमुख सुविधा उपलब्ध करून देण्यात येणार आहेत:
- आधुनिक प्रतीक्षालये आणि स्वच्छतागृहे
- लिफ्ट्स आणि एस्केलेटर
- डिजिटल माहिती फलक आणि उद्घोषणा प्रणाली
- मोफत वाय-फाय सेवा
- दिव्यांगांसाठी विशेष सुविधा
- स्थानिक उत्पादनांच्या विक्रीसाठी स्वतंत्र केंद्रे