महाराष्ट्रातील प्राचीन आणि प्रसिद्ध तीर्थस्थळांचा चेहरामोहरा आता बदलणार आहे! पुण्यश्लोक अहिल्यादेवी होळकर यांच्या त्रिशताब्दी जयंतीच्या औचित्याने (Maharashtra government temple funds)राज्य सरकारने ऐतिहासिक निर्णय घेत ५ हजार ५०३ कोटी रुपयांच्या निधीच्या माध्यमातून सात प्रमुख तीर्थक्षेत्रांचा सर्वांगीण विकास करण्यास मंजुरी दिली आहे. चौंडी येथील मंत्रिमंडळ बैठकीत या भव्य आराखड्यांना हिरवा कंदील दाखवण्यात आला असून, यामुळे राज्यातील अध्यात्मिक पर्यटनाला नवे बळ मिळणार आहे.
महाराष्ट्र सरकारने पुण्यश्लोक अहिल्यादेवी होळकर यांच्या त्रिशताब्दी जयंती वर्षाचे औचित्य साधून सात प्रमुख तीर्थक्षेत्रांच्या विकासासाठी ५,५०३ कोटी रुपयांचा निधी जाहीर केला आहे. चौंडी (ता. जामखेड, जि. अहमदनगर) येथे आयोजित विशेष मंत्रिमंडळ बैठकीत या निधीस मंजुरी देण्यात आली. या निधीचा उपयोग मंदिरांचे जतन, परिसराचा सौंदर्यीकरण, पायाभूत सुविधा आणि पर्यटकांसाठी आवश्यक सेवा उभारण्यासाठी केला जाणार आहे.
विकास आराखड्यात समाविष्ट असलेली प्रमुख तीर्थस्थळे पुढीलप्रमाणे:
- चौंडी (जन्मभूमी) – अहिल्यादेवी होळकर स्मृतिस्थळाच्या जतनासाठी ६८१.३२ कोटी रुपये
- अष्टविनायक मंदिर जिर्णोद्धार (लेण्याद्री वगळता) – १४७.८१ कोटी रुपये
- श्री क्षेत्र तुळजाभवानी (Tuljabhavani temple redevelopment
)देवी मंदिर – १,८६५ कोटी रुपये - श्री क्षेत्र जोतीबा मंदिर – २५९.५९ कोटी रुपये
- त्र्यंबकेश्वर मंदिर (नाशिक) – २७५ कोटी रुपये
- श्री महालक्ष्मी मंदिर (कोल्हापूर) – १,४४५ कोटी रुपये
- श्री क्षेत्र माहूरगड (नांदेड) – ८२९ कोटी रुपये
या निधीमुळे केवळ मंदिरांचा विकासच होणार नाही, तर त्या परिसरातील स्थानिक अर्थव्यवस्थेला चालना मिळणार आहे. पर्यटन वाढल्यामुळे रोजगारनिर्मिती आणि सांस्कृतिक जपणूक दोन्ही घटक बळकट होणार आहेत.
🎬 बहुभाषिक चित्रपट निर्मितीचा निर्णय
या जयंती वर्षाच्या निमित्ताने पुण्यश्लोक अहिल्यादेवी होळकर यांच्या जीवनावर आधारित मराठीसह बहुभाषिक चित्रपटाची निर्मिती करण्यासही मंत्रिमंडळाने मंजुरी दिली आहे. चित्रपटाची निर्मिती महाराष्ट्र चित्रपट रंगभूमी आणि सांस्कृतिक विकास महामंडळामार्फत केली जाणार असून, तो चित्रपट ओटीटी, दूरदर्शन आणि आंतरराष्ट्रीय स्तरावर प्रदर्शित होणार आहे.
🛕 धर्म, संस्कृती व पर्यटनाचा संगम
या निर्णयामुळे राज्यातील सांस्कृतिक आणि आध्यात्मिक वारसा नव्या पिढीपर्यंत पोहोचेल. तीर्थस्थळांमधील सुविधा सुधारल्यास देश-विदेशातील पर्यटकांचे आकर्षण वाढेल. महाराष्ट्राचे तीर्थक्षेत्रे केवळ श्रद्धास्थळे न राहता, आधुनिक सुविधांनी युक्त आध्यात्मिक पर्यटनस्थळे म्हणून ओळखली जातील, अशी अपेक्षा वर्तवली जात आहे.